نمايشگاه امسال بينالمللي کتاب ظاهرا فرصت خوبي براي مقامات بانکي کشور بود تا بتواند شيوه پرداخت جديدي را در نظام بانکي تعبيه کنند.
به گزارش آی تابناک : به نقل از دنیای اقتصاد به اين ترتيب، بانک مرکزي طي يک مراسم رسمي در اين رويداد از روش پرداخت الکترونيک موسوم به (Near Field Communication(NFC رونمايي کرد. همچنين بيش از سه هزار دستگاه کارتخوان مجهز به NFC در نمايشگاه کتاب تهران نصب شده و آماده استفاده است. در اين شيوه پرداخت، براي پرداخت وجه توسط دستگاههاي کارتخوان ديگر نيازي نيست از کارت بانکي براي انجام تراکنش استفاده شود. کافي است خريدار اپليکيشن مربوط را در گوشي تلفن همراه خود نصب کرده و اطلاعات کارت بانکي را در گوشي ذخيره کرده باشد. زمانيکه کارت بانکي در اين نرمافزار تعريف شود، از سوي بانکي کارت را صادر و پشتيباني کرده، رمزگذاري و شماره کارت شبيهسازي ميشود. هنگامي که براي پرداخت دستگاههاي کارتخوان مراجعه ميشود با فعال شدن اين نرمافزار، گوشي تلفن همراه را به دستگاه نزديک کرده و از طريق نشانهگذاري که قبلا انجام شده، پرداخت در پايانه فروش انجام خواهد شد و ديگر نيازي به استفاده از کارت نيست.
در دنياي فناوريهاي پرداخت آنلاين، NFC شيوه جديدي نبوده و مدتهاست در بسياري از کشورهاي دنيا متداول است و کشورها درصدد اين هستند بهبود رشد اقتصادي، توسعه خدمات پرداخت با بهبود اقدامات امنيتي، ابتکارات صنعتي و مشوقهاي دولتي براي پرداختهاي ديجيتالي در بازارهاي در حال توسعه خدمات پرداخت نظام بانکي خود را رشد دهند. در اين ميان، آمريکا، کشورهاي اتحاديه اروپا، برزيل و چين در صدر کشورهاي با بالاترين حجم پرداختهاي غيرنقدي هستند. به هر حال، رونمايي از اين شيوه، مجال خوبي براي توسعه شيوههاي پرداخت در سيستم بانکي کشور است؛ چرا که با وجود معرفي شيوههاي نوين پرداخت در جهان، پرداخت از طريق کارتهاي بانکي متداولترين يا به تعبيري تنها شيوه پرداخت در کشور است. نيم نگاهي به کيف پولي افراد هم شاهدي بر اين بحث است که بعضا آمار تعداد اين کارتهاي بانکي گم ميشود. آمار به نقل از شاپرک (شرکت شبکه الکترونيکي پرداخت کارت) نشان ميدهد تا پايان سال 95 بيش از 420 ميليون انواع کارت بانکي برداشت، اعتباري، کارت خريد(هديه) و پول الکترونيک صادر شده است. به عبارت ديگر، در طول سال 95، نزديک به 88 ميليون کارت بانکي صادر شده است يعني براي هر ايراني بالاي 14 سال بهطور ميانگين 5/ 14 کارت صادر شده است. ضعف سيستم بانکداري الکترونيکي باعث شده شيوههاي پرداخت در کشورها تاکنون به همان پرداخت از طريق کارتها خلاصه شود.
آمار نشان ميدهد افراد مالک کارت بانکي بهطور متوسط از طريق کارت خود 143 بار پرداخت انجام دادند که معمولا از طريق دستگاه POS، خريد اينترنتي يا خريد شارژ يا پرداخت قبوض و... از طريق موبايل بوده است. البته با توجه به اينکه بيشترين سهم بازار مربوط به اين کارتهاي معمولي برداشت بوده که حدود 65 درصد است. اين در شرايطي بوده که عمدتا کاربردي ندارد و پرداختها از طريق تعداد محدودتري از کارتها انجام ميگيرد. همانطور که اشاره شد شيوههاي پرداخت در کشورهاي پيشرو در عرصه بانکداري الکترونيکي توسعه يافته است و انتظار رفتار کاربران تا چند سال آينده تحت تاثير معرفي و فراگيري شيوههاي جديد تغيير خواهد کرد. با اين حال، پرداخت از طريق انواع کارتها مانند کارت اعتباري و کارت نقدي از روشهاي رايج در دنيا است بهطوري که در سال گذشته 25 درصد پرداخت به وسيله کارت اعتباري و 17 درصد به وسيله کارت نقدي انجام ميگيرد. اما در حال حاضر شيوه رايج پرداخت کيف پول الکترونيکي (eWallet) است که سهم آن از ميان مجموع روش پرداختها 31 درصد است که تا سال 2020 به رقم 30 درصد کاهش مييابد. البته برآورد شده در اين مدت، سهم کارهاي اعتباري و نقدي هم به ترتيب تا 20 درصد و 16 درصد کاهش خواهد يافت و روشهاي جديد مانند کارتهاي پيشپرداخت، فاکتور الکترونيکي و... سهمي از بازار آنها را خواهند گرفت.
روشهاي پرداخت خريد آنلاين
کيف پول الکترونيکي(eWallet): اين روش مانند PayPal يک ابزار الکترونيکي، براي استفاده آسان و امن بوده و يک روش پرداخت به سرعت در حال رشد است که به سرعت به يک روش رايج در تمام بخشها تبديل ميشود. پرداخت و انتقال وجه را از طريق اينترنت و بهصورت آني ممکن ميسازد و جايگزين مناسبي براي شيوههاي سنتي نقل و انتقال وجه نقد همانند چک و حواله پولي است. کاربران ميتوانند يا از موجودي ذخيره شده در آن استفاده کنند يا از يک نوع پرداخت متصل به eWallet کاربر که به راحتي در دسترس آنها بوده، وجوه مورد نياز را بپردازند.
کارتهاي اعتباري(Credit Cards): نوعي کارت پرداخت است که براي اشخاص حقيقي يا حقوقي صادر ميشود. اين کارت به دارنده آن اين امکان را ميدهد که بر پايه نوع قرارداد، از خدمات و کالاهايي برخوردار شده و بهاي آن را بپردازد. به عبارت ديگر مشتري به يک حد اعتبار مورد تاييد صادرکننده کارت مانند بانک، فروشگاه يا ارائهدهنده خدمات دست مييابد که در يک مدت 30 روزه بايد با بهره آن را بازپرداخت کند.
کارتهاي نقدي(Debit Cards): کارتهاي بانکي که در معامله با آن، معادل ارزش خريد از موجودي حساب دارنده کارت هنگام خريد کسر ميشود. اگر منابع مالي کافي نباشد، تراکنش انجام نميشود.
انتقال بانکي: در شرايط آنلاين، مصرفکننده پرداخت را با استفاده از امکانات آنلاين بانک خود انجام ميدهد. در غير اين صورت، مصرفکنندگان در طول فرآيند خريد کد رهگيري دريافت ميکنند، سپس ميتوانند در اوقات فراغت به امکانات آنلاين بانک خود لاگين شده و با استفاده از آن کد، فرآيند خريد را تکميل کنند.
پرداخت در محل: معاملهاي که در آن پرداخت همزمان با تحويل کالا انجام ميشود. شايد پرداخت به اين روش براي يک کشور يا عرضهکننده خاص امکانپذير باشد، اما اين شيوه در سطح جهاني قابل اجرا نيست.
کارتهاي پيشپرداخت (PrePaid Cards): اين کارتها مانند ويزا و مسترکارت براي خريد يا برداشت پول نقد کارکردي شبيه کارت اعتباري يا کارت نقدي دارند، فقط پرداخت از حسابي انجام ميگيرد که پيشتر شارژ شده باشد و نيازي به مجوزهاي صدور چک براي انتقال وجوه به حسابهاي ديگر ندارد.
روش PrePay: مصرفکنندگان نياز به خريد يک کارت يا کوپن قبل از شروع معامله دارند. اين کارتها معمولا در طرح شبکهاي مانند ويزا و مسترکارت قابل اجرا نبوده و بلافاصله قابل استفاده است. اکثر محصولات PrePay محدوديت بودجه داشته و برخي اجازه نميدهند کارت يا کوپنهاي متعدد يک معامله را ذخيره کنند.
روش PostPay: هنگامي که مصرفکننده محصول را اينترنتي انتخاب ميکند، پرداخت آن بعدا در يک فروشگاه يا انبار مربوطه انجام ميگيرد. تاخير بين سفارش اوليه و تکميل فرآيند پرداخت از سوي مصرفکننده به آن معنا است که اين روش هميشه براي کالاهاي فاسدشدني و خريد حساس به زمان مناسب نيست.
فاکتور الکترونيکي(eInvoices): هنگام استفاده از اين روش، مصرفکنندگان ميتوانند پرداخت را پس از تحويل محصول، بدون به اشتراکگذاري کارت اعتباري يا حساب بانکي انجام دهند. اين روش ميتواند به سادگي وارد کردن آدرس ايميل و کد پستي براي پرداخت باشد. ساير روشها نيز شامل صدور صورتحساب موبايلي، ارز رمزنگاري(cryptocurrency) و ديگر فناوريهاي در حال ظهور است.