پوشش سوء مدیریت های مخابرات از جیب مشترکان / این عجایب مختص به ایران است!

کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات اخیرا دست به تصویب بندهای جدید در خصوص تعرفه تلفن ثابت زده که خود بخش کوچکی از طرح بزرگتر این کمیسیون و وزارت ارتباطات برای تامین هزینه های شرکت مخابرات ایران از جیب مشترکان است. شاهکار این بندها، نکته ای است که یکی از عجایب بزرگ در جهان باید نام بگیرد.

به گزارش «تابناک» طی یکی دو هفته اخیر مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات که با همکاری وزارت ارتباطات و همراهی مسئولان این وزارت خانه با شرکت مخابرات ایران تنظیم شده است، منجر به بحث و جدل های زیادی در سطح افکار عمومی و رسانه های کشور شده. مصوبه ای که نقدهای زیادی به آن وارد است و احتمالا راه کار و نقشه وزارت خانه برای نجات شرکت مخابرات است.

این مصوبه در نهایت بعد از چالش های بسیار شرکت مخابرات با دولتهای مختلف مقرر کرده است که تعرفه تلفن ثابت از 30 به 45 ریال افزایش پیدا کند. همچنین کمیسیون تنظیم مقررات با افزایش قیمت راه اندازی هر خط تلفن ثابت از 50 هزار تومان به 200 هزار تومان موافقت کرد؛ به این شکل که مشترک 100 هزار تومان از آن را در زمان ثبت ‌نام و دریافت خط و بقیه را در 36 ماه و به صورت اقساطی پرداخت کند.

همه اینها در حالی است که شرکت مخابرات ایران طی سالیان گذشته به دلیل عدم توان خود برای رقابت در عرصه خدمات رسانی علیرغم در اختیار داشتن بخش مهمی از انحصار در این حوزه، از پس هزینه های خود بر نیامده و همواره به دنبال آن بوده است که با اعمال فشارهای غیر قانونی دولت را مجبور به تن دادن به خواسته های خود مبنی بر پوشش هزینه ها از جیب مشتریان کند.

اما باید گفت که هیچ کدام از این ها در حال حاضر واجد اهمیت نیست. مهمترین نکته در خصوص این چالش ها و جنجال ها مربوط به بندی در مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات است که بر اساس آن مشترکان تلفن همراه چه بخواهند و چه نخواهند باید ماهیانه یک مبلغ مشخص را به جیب مخابرات بریزند.

بر این اساس که در مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات ردیفی به "حداقل مکالمه" اختصاص یافته که طبق آن مشترکان شهری و روستایی باید به ترتیب حداقل 330 و 200 دقیقه مکالمه در هر دوره صورتحساب داشته باشند. معنی دیگر این بند آن است که مشترکان به هیچ وجه فیش تلفن صفر نخواهند داشت و چه از تلفن ثابت خود استفاده کنند و چه نکنند حداقل باید مابه ازای نقدی 330 دقیقه– برای مشترکان شهری – و 220 دقیقه مکالمه – برای مشترکان روستایی – را تقدیم به شرکت مخابرات کنند.

توجیه این ماجرا اما چیست؟ این که هزینه های نگهداری خطوط بلا استفاده برای مخابرات زیاد است و در نتیجه مخابرات باید مشترکان را مجبور به استفاده از خط تلفن ثابت کند تا هزینه های خود را پوشش دهد. وزارت ارتباطات با همکاری شرکت مخابرات اکنون دست به اقدامی زده است که نمونه چنین شاهکاری را در هیچ جای دنیا نمیتوان سراغ گرفت!

چرا مخابرات را ورشکسته اعلام نمیکنید؟

سوی دیگر این ماجرا به این نکته میرسد که شرکت مخابرات بنا به اذعان همیشگی مسئولان این شرکت زیان ده شده و توان جبران هزینه های خود را ندارد. البته دلیل این امر از نظر مسئولان این شرکت هزینه های بالای زیرساخت ها و نگهداری آنها در برابر تعرفه کم خدمات است. این موضوع برای چندین سال پیاپی و از زمان واگذاری این شرکت به بخش خصوصی همواره تکرار شده است.

سوال این است که چرا دولت و مسئولان مخابرات این شرکت را ورشکسته اعلام نمیکنند؟ در تمام اقتصادهای پویا و مبتنی بر اصل خصوصی سازی و خصوصی محوری چنانچه یک شرکت و یک نهاد نتواند از پس هزینه های خود بر آید اعلام ورشکستگی کرده و یا شرکت های خصوصی دیگر اقدام به خرید دیون و بدهی های آن میکنند تا بار دیگر آن را زنده کنند. نمونه های یک چنین اقداماتی را به کرات و به وفور میتوان در اقتصادهای برتر دنیا جستجو کرد.

مسلم است که شرکت مخابرات ایران علیرغم در اختیار داشتن انحصاری چندین و چند ساله در حوزه ارتباطات زیرساختی، نتوانسته است بدانگونه که باید به مشترکان خدمات رسانی کرده و با نوآوری و بروزرسانی ساختاری و ایده ای خود مشکلات عدیده اش را پشت سر بگذراد.

سوال این است که چرا دولت پای خود را به کلی از مخابرات بیرون نمیکشد و این نهاد را به شرکت های خصوصی کارآمد و سرمایه گذراران توانمند و صاحب ایده این بخش واگذار نمیکند که شاهد یک چنین عجایبی در ایران نباشیم؟

سوال مهمتری که اما مسئولان این شرکت و البته مسئولان وزارت ارتباطات و در راس همه آنها محمود واعظی باید به آن پاسخ دهند این است که چرا مشترکان باید عملا هزینه ای را پرداخت کنند که بابت آن هیچ امکانات و خدماتی دریافت نکرده اند. ایده تعیین کف مکالمه برای مشترکان از کجا نشات گرفته است و طراحان آن از کدام کشور و نهاد الگو برداری کرده اند؟