به گزارش «تابناک» قطعا باید منتظر ماند تا طی روزهای آینده و شاید حتی طی ماه های آینده خبرها و اطلاعات تازه و جالب توجهی در مورد آنچه در اوراق پانامایی وجود دارد، به دست برسد. تا همین جا نیز این اسناد جای هیچ شک و شبهه ای باقی نگذاشته است که فساد مالیاتی و پول شویی بر روی کره خاک، گسترده، عمیق و فراگیر است.
اما شاید برای بسیاری جالب باشد که صرف نظر از اطلاعاتی که در این اسناد وجود دارد، اصل ماجرا، عظمت آن و نحوه بروز آن را بدانند. در همین رابطه هدف این نوشتار آن است که پیرامون این موضوعات به شکل مختصر اطلاعاتی مفید ارائه کند.
افشاگری ها در مورد چیست؟
اسناد افشا شده در رابطه با فعالیت چهل ساله شرکت موساک فونسکا است که طی این مدت به مشتریان خود برای پول شویی و فرار مالیاتی از طریق 214 هزار نهاد مختلف در سراسر دنیا کمک میکرده است. این اسناد در بر دارنده اطلاعات اساسی در مورد چهره های سیاسی فعلی و سابق و برخی شخصیت های شناخته شده در حوزه های دیگر از جمله ورزشی و تلاش های آنها برای مخفی نگاه داشتن دارایی ها یا پول شویی است.
موساک فونسکا و زمینه فعالیت های آن
این موسسه یک شرکت پانامایی است که در سراسر
دنیا بیش از 40 دفتر رسمی و خدماتی دارد. این شرکت توسط «جورجن موساک» در سال 1977
بنیانگذاری شده و در سال 1986 «رومان فونسکا» نیز به آن می پیوندد. زمینه فعالیت
های اصلی این شرکت حقوق تجارت، مشاوره سرمایه گذاری، مدیریت دارایی ها و ثبت بین
المللی نهادها و شرکت ها است. گفته میشود که این موسسه در حوزه کاری خود چهارمین
موسسه برتر جهانی است و اغلب فعالیت های خود را در ویرجین آیلند انگلستان صورت
میدهد. به غیر از ویرجین آیلند
سایر بهشت های مالیاتی نظیر سوییس و قبرس نیز حوزه های تمرکز این شرکت بوده اند.
افشاگری ها از کجا آغاز شد؟
ماجرا از آنجایی آغاز
میشود که حدود یک سال قبل یکی از کارمندان این موسسه با روزنامه آلمانی زوددویچه
تماس میگیرد و پیشنهاد تسلیم کردن این اسناد و اوراق را میدهد. وی برای این اسناد
هیچ پاداش یا پولی طلب نمیکند بلکه تنها از این روزنامه اطمینان میگیرد که هویت و
نام وی مخفی باقی بماند. اما چرا وی این کار را میکند؟ به یک دلیل ساده: میخواسته
این جرایم علنی و افشا شود. بعد از آن روزنامه آلمانی اقدام به در اختیار گذاشتن
این اسناد به روزنامه نگاران و همچنین کنسرسیوم بین المللی روزنامه نگاران تحقیقی
میکند. کار بر روی اسناد و استخراج محتوی آنها در ژوئن سال 2015 آغاز شد و 9 ماه
به طول انجامید.
حجم اطلاعات افشا شده چقدر است؟
منبعی که این اسناد را در اختیار روزنامه آلمانی قرار داده است در مورد حجم آن گفته: بیش از آنچه تا به حال دیده اید. وی از پایگاه داده بین المللی موساک فونسکا بیش از 11.5 میلیون سند به حجم 2.6 ترابایت را استخراج و افشا کرده است که بسیار بزرگ تر از افشاگری سال 2010 و 2013 در مورد جاسوسی های گسترده ایالات متحده است. بزرگترین افشاگری فساد در تاریخ.
چهره های برجسته نام برده شده در اسناد پاناما
این اسناد اطلاعاتی جزئی
در مورد دارایی های خصوصی و مخفی 72 سیاستمدار فعلی و سابق یا نزدیکان وابستگان
آنها را در بر دارد که نشان میدهد چگونه از شرکت های واسطه برای مخفی سازی این
دارایی های استفاده کرده اند. نخست وزیر پاکستان نواز شریف، رئیس جمهور اوکراین
پترو پروشنکو، پادشاه عربستان سعودی، وابستگان بشار اسد، نخست وزیر ایسلند و
نزدیکان ولادیمیر پوتین از جمله افراد سرشناس در این فهرست هستند. در مجموع گفته
میشود که نام 128 سیاستمدار و چهره برجسته غیر سیاسی در این اسناد وجود دارد.
واکنش موساک فونسکا و پاسخ این نهاد
نهاد موساک فونسکا افشای این اطلاعات را یک «جرم» و «حمله» به ملت پاناما خطاب کرده است. رومان فونسکا در این باره گفته است: این یک حمله به پاناما است زیرا تعدادی از کشورها وضعیت رقابتی ما در جذب شرکت ها را برنمیتابند. حریم خصوصی و اطلاعات شخصی جزو اصول اساسی حقوق بشر است که در دنیای مدرن بیش از همیشه در حال نقض و پایمال شدن است. هر کسی حق صیانت از حریم خصوصی خود را دارد، چه پادشاه باشد چه گدا.
