از اولین مترو جهان تا مدرن‌ترین

پکن

تاریخ بازگشایی: اول اکتبر 1969

کشور: چین

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 370 ایستگاه و 608 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 3.78 میلیارد نفر در سال

قدیمی ترین خط مترو چین متعلق به پکن است. علاوه بر این یکی از شلوغ ترین متروها در تمام جهان است. به طور متوسط روزانه 10 میلیون نفر از طریق خطوط این شهر تردد می کنند. طرح ساخت ایستگاه های شلوغ امروزی از دو دهه قبل از تاریخ افتتاح مترو در این شهر کلید خورده بود و البته از ابتدا قرار نبود برای حمل و نقل عمومی استفاده شود. در واقع اهداف دفاعی در پس این پروژه نهفته بود.

در پی قحطی بزرگی که در سال های 1958 تا 1962 در این کشور اتفاق افتاد، ساخت و ساز روی خطوط متوقف شد اما در نهایت مترو در سال 1969 برای عموم شروع به کار کرد.

مسکو

تاریخ بازگشایی: 15 مه 1935

کشور: روسیه

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 245 ایستگاه و 418 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 2.4 میلیارد نفر در سال

جنگ موجب به تأخیر افتادن راه اندازی متروی این شهر شد. طرح اولیه آن هم به زمان حکومت تزاری در روسیه باز می گشت. زمانی که مترو راه اندازی شد استالین اولین مسافر آن بود. تقریباً هیچ کدام از ایستگاه های متروی مسکو شبیه به دیگری نیست. این ایستگاه ها با کارهای هنری زیبا از جمله کاشی کاری ها، لوسترها و نقاشی های زیبا تزئین شده اند و از جاذبه های گردشگری این شهر به حساب می آیند.

توکیو

تاریخ بازگشایی: 30 دسامبر 1927

کشور: ژاپن

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 285 ایستگاه و 304 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران در سال: 8.7 میلیون نفر در روز

شاید بتوان لقب بهترین سیستم انتقال زیرزمینی را به متروی توکیو نسبت داد؛ چرا که به مسافران پیشنهاد می شود گوشی های خود را بی صدا کرده و از صحبت در حین سفر هم اجتناب کنند. در ساعات پر ازدحام صبح واگن های ویژه بانوان در نظر گرفته می شود. حتی در ساعات شلوغ هم افرادی به نام اوشیا وظیفه هُل دادن مسافران به داخل قطارها را دارند.

بوئنوس آیرس

تاریخ بازگشایی: 1 دسامبر 1913

کشور: آرژانتین

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 104 ایستگاه و 61 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 1.2 میلیون نفر در روز

این سیستم مترو در نوع خود قدیمی ترین در تمامی آمریکای لاتین است و البته همواره مورد نکوهش بوده که قطارهای قدیمی برای مدت های طولانی تعویض نمی شدند. نزدیک به یک قرن است بود که واگن های چوبی اولیه همچنان در حال کار بودند تا اینکه در سال 2013 با مدل های جدیدتری جایگزین شدند. به این ترتیب سواری قطارها هم راحت تر از گذشته شد. قطارهای جدید به سیستم تهویه مطبوع، نورپردازی بهتر، صندلی های راحت تر و دوربین های مدار بسته مجهز شده اند.

نیویورک

تاریخ بازگشایی: 27 اکتبر 1904

کشور: ایالات متحده آمریکا

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 472 ایستگاه و 1367 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 1.7 میلیارد نفر در سال

سیستم متروی پر ازدحام نیویورک، بزرگترین در جهان و یکی از معدود متروهایی است که به صورت 24 ساعته کار می کند تا به شهری که هرگز نمی خوابد خدمت رسانی کند. این مترو یکی از قدیمی ترین ها در تمام جهان است اما مدت ها قبل از افتتاح، در سال 1870 تونل پنوماتیکی ساخته شد که با استفاده مکش و هل دادن با هوا خودروها را هدایت می کرد. با این حال سیستم پنوماتیک آن گونه که انتظار می رفت کار نکرد، اما متروی نیویورک انتظارها را بر آورده کرد.

پاریس

تاریخ بازگشایی: 19 جولای 1900

کشور: فرانسه

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 300 ایستگاه و 214 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 1.5 میلیارد نفر در سال

اولین خط متروی پاریس با نزدیک شدن به نمایشگاه جهانی سال 1900 افتتاح شد. ورودی ها و خروجی های هنری ایستگاه توسط هکتور گویمارد ساخته شدند و البته حالا اثر کمی از آنها باقی مانده است.

گلاسکو

تاریخ بازگشایی: 14 دسامبر 1896

کشور: اسکاتلند

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 15 ایستگاه و 10 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 39 هزار و 980 نفر در روز

سیستم متروی گلاسکو به علت طول کوتاه خطوط منحصر به فرد است. علاوه بر این در گذشته از خط متروی فعلی برای سیستم راه آهن کابلی استفاده می شد. متروی این شهر به طور کامل در زیر زمین قرار دارد.

بوداپست

تاریخ بازگشایی: 1896

کشور: مجارستان

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 48 ایستگاه و 39 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 409 میلیون نفر در سال

بوداپست لقب اولین قطار الکتریکی زیر زمین در قاره اروپا را با خود به همراه دارد. البته از این حیث در دنیا دوم است. زمانی که این خط مترو افتتاح شد با هزارمین سالگرد شهر بوداپست همراه بود و به همین دلیل به آن «Millennium Underground» یا متروی هزاره هم می گویند. خط اصلی که به عنوان خط زرد یا M1 فعالیت می کند، هنوز هم فعال است.

لندن

تاریخ بازگشایی: 10 ژانویه 1863

کشور: بریتانیا

ایستگاه های و طول خطوط تحت پوشش: 270 ایستگاه و 402 کیلومتر مسیر

تعداد مسافران: 1.3 میلیارد نفر در سال

آغاز موفق مترو در جهان را باید در لندن جستجو کرد. به متروی لندن «Tube» یا «لوله» هم می گویند و دلیل آن به شکل تونل ها باز می گردد. برای حفر تونل ها از ماشین حفاری دوار استفاده شده بود و این سبک طراحی لوله مانند طراحی کارآمد تر را به دنبال داشت.

خاکی مشابه با خاک رُس در بریتانیا حفر تونل برای هر بیل مکانیکی را ممکن کرد. زمانی که اولین تونل ساخته شد، در ابتدا برای عابرین پیاده کاربرد داشت اما مدتی بعد قطارهای بخار به تونل ها راه پیدا کردند. بعدها هم قطارهای الکتریکی با کارایی بالاتر و کارکرد پاک تر جای مدل های قبلی را گرفتند. بیش از نیمی از متروی لندن از زیر زمین عبور می کند.