محققان پس از نظارت بر فعالیت مغز با استفاده از fMRI و تحلیل داده ها از طریق الگوریتم های یادگیری ماشینی توانسته اند ۱۱ ثانیه قبل از اعلام تصمیم از سوی شرکت کننده، به انتخاب او پی ببرند.
«جوئل پیرسون»، سرپرست پروژه و استاد دانشگاه «ساوت ولز» با اشاره به نتیجه تحقیق می گوید که افکار قبل از ورود به ضمیر خودآگاه به صورت ناخودآگاه وجود دارند:
زمانی که ناچار به تصمیم گیری از بین دو یا چند گزینه هستیم، آثاری از تفکرات غیر هشیار مثل توهمات ناخودآگاه در ذهن شکل می بندند. پس از تصمیم گیری در مورد گزینه مورد نظر، نواحی اجرایی مغز رد فکری قوی تر را انتخاب می کنند. به عبارت دیگر اگر یک فعالیت مغزی قبلی با انتخاب شما مطابقت داشته باشد، احتمال انتخاب آن از سوی مغز بیشتر خواهد بود.
پیرسون بر این باور است که این یافته ها دلیل بروز اختلال استرسی پس از حادثه (PTSD) به صورت افکار ناخودآگاه را شرح می دهند.
پیش از این مطالعات دیگری نیز در همین رابطه انجام شده و به نتایج نسبتا مشابهی دست پیدا کرده بودند. شواهد حاصل از این مطالعات روی درک دانشمندان از قدرت اراده آزاد نیز تاثیر گذار بوده تا جایی که برخی مدعی شده اند افکار ساخته و پرداخته ضمیر آگاه نیستند و از این رو اراده آزاد توهمی بیش نیست.
