واقعیت آن است که معمولا این اینترنت رایگان تحت شرایطی خاص عرضه میشود که بر اساس آنها شرکت ارائه دهنده خدمات میتواند (و معمولا این کار را هم میکند) اطلاعات حساس شما از جمله برخی اطلاعات شخصی، جغرافیایی و رفتاری شما را رصد کند. قبل از آنکه طبق معمول این موارد را بی اهمیت بدانید، با ادامه این مطلب همراه شوید تا هزینه های واقعی آن را دریابید.
برای درک ابعاد این موضوع و اینکه چه سودهای هنگفتی نصیب شرکت ها و موسسات ارائه دهنده اینترنت رایگان میشود بگذارید نگاهی به یک مورد خاص داشته باشیم.
اینترنت رایگان در نیویورک
نیویورک سیتی از سال 2012 به دنبال جایگزین کردن WiFi رایگان با شبکه سالخورده عمومی تلفن خود بود و در مناقصه ای که به این منظور برگزار شد شرکت CityBridge که یکی از چهار شرکت همکار در یک هلدینگ بود (دو شرکت تبلیغات و طراحی به نام Titan و Control Group نیز جزو این هلدینگ بودند) به عنوان مامور انجام این پروژه منصوب شد.
این پروژه شامل ایجاد شبکه ای از 10 هزار کیوسک در سطح شهر برای ارائه اینترنت وایرلس رایگان، مکالمه رایگان تلفنی و پست های رایگان شارژ تلفن همراه بود. اما اخیرا گوگل اقدام به ایجاد شرکتی کرده است با نام SideWalk که هر دو شرکت Titan و Control Group را خرید و در آن ادغام کرده است.
در این شرایط گوگل که درآمد های اصلی خود را از تبلیغات بدست میآورد اکنون به بازیگر اصلی اینترنت رایگان نیویورک بدل شده است. اکنون همانند همه اینترنت های رایگان دیگر در سراسر دنیا پروژه اینترنت رایگان نیویورک نیز درآمد خود را از محل تبلیغات بدست می آورد.
این در آمد برای کاربران این اینترنت با هزینه دسترسی شرکت مادر (که اکنون در واقع گوگل است) به اطلاعات شخصی و رفتاری کاربران تامین میشود. همچنین مشخص نیست که این دسترسی تا کجا و چه حدی ادامه دارد.
پارادوکس حریم شخصی
بر اساس یک مطالعه موردی اغلب کاربران به حریم شخصی خود اهمیت زیادی میدهند. طبق نظر سنجی موسسه Pew 93 درصد از بزرگسالان موضوع جمع آوری اطلاعات توسط نهاد های مختلف را مهم میدانند و 90 درصد نیز ماهیت این اطلاعات جمع آوری شده را حائز اهمیت میدانند.
همچنین کاربران معمولا وقتی پای فروش اطلاعات آنها در میان باشد بهای گزافی را مطرح میکنند. در سال 2005 یک پژوهش نشان داد که در انگلستان افراد هزینه ای برابر با 50 دلار را برای دسترسی یک ماهه به اطلاعات جغرافیایی خود به شکل میانگین در نظر دارند. این رقم اگر پای اطلاعات شخصی تر در میان باشد به مراتب بیش از این ها خواهد بود.
اما جالب آنجا است که همین افراد وقتی پای استفاده از اینترنت رایگان در میان باشد اطلاعات خود را تقریبا به هیچ میفروشند. این یک پارادوکس و تناقض شدید در بحث صیانت از حریم شخصی است. اما این موقعیت پارادوکسیکال را چگونه میتوان تشریح کرد؟
اگر افراد قادر به تعیین میزان، نوع و چگونگی استفاده از اطلاعات خود باشند اهمیت اطلاعات شخصی برای آنها بسیار بالا است. اما در واقعیت بسیاری از افراد اساسا حتی متوجه آن چه به آن تن میدهند نیز نمیشوند. نمونه این مورد شرایط استفاده از بسیاری از ابزارها و خدمات (همان Privacy and Policy معروف) است که تقریبا بیش از 90 در صد کاربران نخوانده با آنها موافقت میکنند.
همین مورد نتیجه میشود که اطلاعات افراد نه تنها به بهایی اندک در اختیار شرکت ها و موسسات متخصص در این امر قرار میگیرد، بلکه حتی پا را از یک منطقه و محله خاص هم فراتر گذاشته و به شکل جهانی این اطلاعات مورد استفاده قرار میگیرد.
شبکه اجتماعی فیسبوک دقیقا بر اساس همین مدل رفتار میکند و این موضوع به هیچ وجه مختص و منحصر به فیسبوک نیست. و جالب است بدانید که درآمد های میلیارد دلاری فیسبوک و گوگل به شکل سالیانه به همین طریق و از فروش اطلاعات امثال ما بدست می آید.
این همه به هیچ وجه به این معنی نیست که نقدی تند و اساسی به فیسبوک و گوگل وارد شود و در راستای عدم استفاده از این ابزارها شعارهای بی جا سر داده شود. بدون شک این ابزارها نقاط قوت خاص خود را دارند (از ارتباط با دوستان گرفته تا کسب اطلاعات از اینترنت).
اما نکته در مورد اینترنت های رایگان و کلا خدمات رایگان به شکل کلی (به ویژه آنچه در فرودگاه ها و کافی شاپ ها ارائه میشود) کاملا متفاوت است. اگر شرکت های بزرگ تنها اقدام به استفاده و فروش اطلاعات شما میکنند هزینه اینترنت رایگان در همه جا به همین محدود نمیشود و گاهی هک اطلاعات کاملا خصوصی شما (نظیر عکس ها و فیلم های شخصی) هزینه ای گزاف تر روی دست شما میگذارد.
