کاهش سواستفاده از کدملی افراد برای ثبت و فعال سیمکارت ها / بازار داغ سیمکارت های بی هویت

ماجرای سیم کارت های بی هویت در تمام سال های گذشته با انکار یک اپراتور و بی توجهی سازمان رگولاتوری به حاشیه رانده شد. ابتدا سیم کارت ها بدون دریافت مدارک مشخصی واگذار می شد، کمی بعد گفته شد هیچ سیم کارت بی هویتی در کشور وجود ندارد اما این دروغ مضحک دیری نپایید و مشخص شد که حالا سیم کارت ها با هویت جعلی خرید و فروش می شوند.

بازار داغ سیمکارت های بی هویت

خرید و فروش سیم کارتهای فعال بدون مالک مشخص در بازار همچنان ادامه دارد و با وجود اجرای طرح ساماندهی سیم کارتها، به نظر می رسد نظارتی بر فروش این سیم کارتها صورت نمی گیرد.

موضوع ثبت کد ملی سیم کارتهای تلفن همراه از حدود دو سال گذشته با هدف ساماندهی سیم کارتهای بی نام و نشان در دستور کار سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی قرار گرفت و طبق آن، دستور العمل نظارتی به اپراتورهای موبایل ابلاغ شد تا تکلیف سیم کارتهای دارای هویت جعلی و یا بدون کد ملی، مشخص شود.

پس از ابلاغ این دستورالعمل، نقص اطلاعات و نداشتن کدملی ۹۰۰ هزار سیم کارت ایرانسل و ۶۵ هزار سیم کارت همراه اول در پایگاه اطلاعاتی این اپراتورهای موبایل اعلام شد و اپراتورها به مشترکان زمان دادند تا نسبت به تعیین تکلیف سیم کارتهای خود اقدام کنند.

با پایان یافتن مهلت چندین باره مشترکان برای ثبت اطلاعات و هویت خود در پایگاه داده اپراتورهای موبایل، رگولاتوری به عنوان نهاد نظارتی در این فرآیند، اعلام کرد که در شبکه مخابرات کشور، سیم کارت فعال بدون نام و نشان نداریم و اپراتورهای همراه اول و ایرانسل که دارای سیم‌کارتهای اشکال دار با هویت جعلی بودند، نسبت به احراز هویت صاحبان سیم کارتها اقدام کردند.

حال با گذشت بیش از ۹ ماه از آغاز اجرای این طرح، بررسی بازارهای موبایل پایتخت نشان می دهد که این طرح تاثیری در خرید و فروش سیم کارتهای فعال بدون نام و نشان نداشته و سیم کارتهای فعال بی نام و نشان همچنان در حال خرید و فروش است و نظارتی برآن نمی شود.

این سیم کارتهای اعتباری که هویت مالکان آنها مشخص نیست، در اغلب فروشگاه های سیم‌کارت به فروش می رسد و دیگر نیازی نیست خریدار برای استفاده، آن را فعال کند. این سیم‌کارتها در شبکه اپراتورهای موبایل فعال هستند و قیمت نازلی نسبت به سایر سیم کارتهای اعتباری دارند.

فروشندگان بازار سیم کارت می گویند که این سیم‌کارتها، حکم سیم کارتهای یک بار مصرف را دارد و افرادی آن را خریداری می کنند که در مقطعی نیاز به سیم کارتی دارند که به نام خودشان نباشد. پس از استفاده از این سیم کارتها نیز آن را دور می اندازند و دیگر استفاده کننده از آن قابل پیگیری نیست.

این فروشندگان در پاسخ به این سوال که آیا خرید و فروش این سیم کارتها در بازار غیرقانونی است می گویند که تاکنون در این زمینه چیزی نشنیده اند و سازمانهای نظارتی نیز از این بابت ایرادی به این فروشگاه ها نگرفته اند.

با این وجود به نظر می رسد سیم کارتهای اعتباری فعال که رقمی بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان دارند برای سوء استفاده، کلاهبرداری و مزاحمت تلفنی، ابزار مناسبی باشد.

سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان

در پی افزایش سواستفاده از کدملی افراد برای ثبت و فعال سیمکارت ها، وزارت ارتباطات از مشترکان تلفن همراه خواست با مراجعه به سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان تلفن همراه، امکان هرگونه سوءاستفاده را از بین ببرند

.

محمدرضا فرنقی زاد رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات در این باره به راه‌اندازی سامانه استعلام تعداد خطوط مشترکان موبایل به نام اشخاص بر روی پورتال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی اشاره کرد و گفت: مشترکان تلفن همراه ضروری است با مراجعه به این سامانه، از تعداد سیم کارتهایی که با کد ملی به نام آنها ثبت شده است مطلع شوند.

وی گفت: مراجعه مشترکان و اطلاع از تعداد سیم‌کارتهایی که به نام آنها ثبت شده است می تواند زمینه سوء‌استفاده های احتمالی از سیم‌کارتهایی که به نام آنها بوده و بنابر دلایلی در حال حاضر از آن خبر ندارند را، کاهش دهد.

فرنقی زاد با اشاره به برخی نمونه های کلاهبرداری به وقوع پیوسته در سالهای اخیر گفت: نمونه های زیادی داشتیم که در جریان کلاهبرداری، شخص کلاهبردار از سیم کارتهایی برای مکالمات خود استفاده کرده که به نام مشترکان دیگری ثبت شده و این مساله زمینه برخی مشکلات را برای صاحب خط ایجاد کرده است.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات تاکید کرد: لازم است مشترکان هر یک از اپراتورها با مراجعه به پورتال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی در بخش خدمات الکترونیک و یا از طریق آدرس اینترنتی mobilecount.cra.ir از تعداد سیم‌ کارتهایی که با کد ملی آنان ثبت شده است، مطلع شوند.

فرنقی زاد درباره نحوه تعیین وضعیت سیم‌کارتهائی که ممکن است بدون اطلاع مشترک به نام وی ثبت شده باشد، اظهار کرد: این دسته از مشترکان برای پیگیری وضعیت سیم‌کارت های ثبت شده به نام آنان باید به دفاتر امور مشترکان اپراتور موردنظر مراجعه و تقاضای رسیدگی ارائه کنند. بدیهی است در صورت ثبت نام سیم‌کارت بدون درخواست متقاضی نسبت به غیر فعال کردن آن اقدام خواهد شد.