عبادی در پاسخ به این سوال که قطع اینترنت چه اثراتی بر آینده فین‌تک در ایران و ورود سرمایه‌گذار به این حوزه خواهد داشت، می‌گوید:
«فین‌تک یکی از حوزه‌هایی است که به خاطر قانون‌گذاری‌های شدید، سرمایه‌گذار به سختی به سراغ آن می‌آید. به شکل جهانی، بیشترین سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه فین‌تک اتفاق می‌افتد اما در ایران، کمترین سرمایه‌گذاری‌ها در این حوزه بوده است. علت این است که رگولاتوری ما بسیار عقب است. اما از سوی دیگر اتفاق‌هایی مانند قطع اینترنت، ریسک ورود به این حوزه را به شدت برای سرمایه‌گذار افزایش می‌دهد. همه این اتفاقات در حال از بین بردن آخرین امیدها به فین‌تک هستند و آن را به شدت تبدیل به یک حوزه‌ای خطرناک و پر ریسک می‌کنند.»
دبیر انجمن فین‌تک می‌گوید در یک هفته ابتدایی قطع اینترنت از ۲۵ آبان ماه، درآمد فین‌تک‌ها حدود ۹۰ درصد کاهش داشته است. او درباره دلایل این اتفاق می‌گوید: «دلیل این موضوع، عدم دسترسی به IPGهای بانک‌ها بوده است. البته این تصور که فکر کنیم فین‌تک، صرفا دسترسی به سرویس IPG است، غلط است. برای مثال بسیاری از استارتاپ‌ها برای لاگین کردن کاربران، از چندین API خارجی استفاده می‌کنند. در دو روز اول، عملاً به دلیل اینکه دسترسی به APIها وجود نداشت، کاربر اعتبارسنجی نمی‌شد. واقعیت این است که برخی سرویس‌ها در ایران وجود ندارد یا دست کم با کیفیتی که سرویس خارجی می‌دهد، برابری نمی‌کنند. با توجه به طراحی‌ها و وابستگی‌هایی که در PSPها و بانک‌ها وجود دارد، برآورد ما این است که همه استارتاپ‌های فین‌تک ۹۰ درصد در یک هفته اول قطع اینترنت کاهش درآمد پیدا کرده‌اند.»
او می‌گوید البته برای دست یافتن به آمارهای دقیق‌تر، بهترین منبع، اطلاعات تراکنش‌های IPG در شاپرک است که البته هنوز منتشر نشده. با توجه به اینکه شاپرک این گزارش را به شکل ماهانه و تجمیعی منتشر می‌کند، در چند روز آینده با انتشار این داده‌ها، می‌توان متوجه شد که در کل شبکه بانکی چقدر کاهش تراکنش وجود داشته است و بر اساس آن می‌توان محاسبه دقیق‌تری از ضرر و زیان مالی فین‌تک‌ها داشت.
با این حال تجربه تفکیک اینترنت داخلی و بین‌الملل، این مسئله را به نمایش کشید که شاید در آینده باز هم احتمال چنین اتفاقات تلخی به هر دلیلی وجود داشته باشد. اما تکرار اتفاقات مشابه چه اثری بر تمایل استفاده‌ی کاربران از خدمات فین‌تک‌ها خواهد داشت؟ دبیر انجمن فین‌تک در پاسخ به این سوال، به دیجیاتو می‌گوید:
«فین‌تک‌ها مهم‌ترین تفاوتی که با سرویس‌های سنتی روی اینترنت (سرویس بانک‌ها) دارند، مسئله دسترسی ۱۰۰ درصدی و بهبود تجربه کاربری است. اگر این نوع رفتار تکرار شود، لایه خدماتی که ما در اختیار کاربران قرار می‌دهیم دیگر هیچ جذابیتی برای آن‌ها نخواهد داشت. اساساً این مسئله باعث می‌شود تا سرویس‌های آنلاین جذابیت خود را از دست بدهند. از طرفی، این حدس وجود دارد که سرویس‌های فعال روی دستگاه‌های پوز و ATMها دچار اختلال نشده‌اند؛ چراکه یک سرویس فیزیکی هستند که روی سخت‌افزار ارائه می‌شوند. پس اگر اختلال در فضای آنلاین تکرار شود، کاربر هم ترجیح می‌دهد تا فعالیتش را روی سخت‌افزار انجام دهد و دیگر به سراغ فضای آنلاین نرود.»
عبادی می‌گوید اکنون آمارهای تجارت الکترونیکی ایران در مقایسه با سطح جهانی به شدت پایین است و سهم خرده فروشی آنلاین از کل بازار خرده فروشی کشور حدود ۱ درصد است؛ در نتیجه با تکرار اتفاقات مشابه، نه‌تنها از این یک درصد فراتر نخواهیم رفت، بلکه سقوط هم خواهیم داشت.
او همچنین اشاره می‌کند که شاید یک روز شبکه ملی اطلاعات بتواند تفکیک بدون اختلالی از اینترنت ایران و بین‌الملل ارائه دهد که البته بیشتر به یک رویا می‌ماند، اما نهایتاً این تفکیک در لایه «شبکه» است نه «سرویس»:
«شاید شبکه ملی اطلاعات بتوانند تفکیک را در لایه شبکه ایجاد کند، اما در لایه سرویس، طبیعی است که ما سال‌ها عقب هستیم و بعید است روزی بتوانیم همه سرویس‌های خارجی را بومی سازی کنیم تا از اینترنت بین‌الملل بی‌نیاز شویم. امروز کسب‌وکارها برای ارائه خدمات خود نیازمند سرویس‌های خارجی هستند. علاوه بر آن، برای توسعه اپلیکیشن‌ها به شدت نیازمند سرویس‌های خارجی هستیم.»
منبع : دیجیاتو
