به گزارش آی تابناک : سروش مدبری رئیس انجمن زمین‌شناسی ایران با اشاره به چالش افزایش شمار فرو چاله‌ها در کشور بیان کرد: زمانی که بیش از حد مجاز از آب‌های زیر زمینی در سفره‌های آبی عمیق برداشت شود فضای خالی این سفره‌ها که پیش از این با آب پر شده بود به واسطه حرکت ماسه‌ها فرو نشست می‌کنند که این مسئله می‌تواند پس از مدتی فروچاله‌های عمیقی با بیش از 200 متر ارتفاع را ایجاد کند، دقیقا همانند فرو چاله‌ای که به تازگی در دشت همدان ایجاد شده است.
وی ادامه داد: طبق قانون ارشمیدس لایه‌های سفره‌های آبی از آب و ماسه با نظمی خاص ایجاد شده‌اند زمانی که آب این سفره‌ها استخراج می‌شود هر یک از این آبراه‌ها 4 الی 6 ماه زمان نیاز دارند تا بدون برداشت دوباره کسری آبشان جبران شود در غیر این صورت استخراج مداوم از سفره‌های آبی زیر زمین با کور کردن تمام مسیرهای ورود آب به حفره‌های درون این سفره‌ها باعث ایجاد فروچاله‌های عمیق می‌شود که در آنجا دیگر به هیچ عنوان امکان ترمیم و بازگشت دوباره سفره‌های آبی وجود ندارد زیرا همه آبراه‌ها با خاک و شن مسدود می‌شوند.
حفرهزاران چاه آب غیر مجاز عامل افزایش فروچاله ها
رئیس انجمن زمین‌شناسی ایران با تاکید بر اینکه ایجاد هزاران چاه غیر مجاز مهمترین علت از بین رفتن سفره‌های آب زیر زمینی در کشور شده است، گفت: این مسئله متوجه زمین‌های کشاورزی اطراف تهران و دشت کرج می‌شود به گونه‌ای که هم اکنون میزان فرونشست چاله‌های دشت کرج به طرز چشمگیری در حال افزایش است و اگر نسبت به این موضوع بی توجهی شود به زودی فرو چاله عمیقی هم در این دشتاتفاق می‌افتد.
وی افزود: متاسفانه افزایش چشمگیر فروچالهها باعث شده که ایران از نظر داشتن این فروچالهها در جهان رکورد دار شود مسئله‌ای که آسیب جدی به زیست بوم کشور و بافت زمین‌ها وارد می‌کند زیرا فروچاله فقط شامل دشت‌ها نمی‌شود بلکه این فروچالهها می‌تواند با خالی شدن سفره‌های زیر زمینی در هر جایی روی دهد و باعث آسیب و شکستگی زمین‌ها و جاده‌ها، منازل، پالایشگاه‌ها و سایر شهرک‌های صنعتی شود بنابراین این بحران جدی است و باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد از سویی دیگر نزدیک به دو سوم دشت‌های ایران فرو چاله‌دار شده‌اند.
مدبری همچنین با تاکید بر ضرورت ایجاد سیاست‌گذاری ملی برای جلوگیری از رشد فرو نشست زمین و ایجاد فروچالهها در کشور گفت: هم اکنون هزاران چاه غیر مجاز در جای‌جای ایران وجود دارد که می‌تواند مانع از افزایش آب بسترهای سطحی آب شود به عنوان مثال باید بگویم که حفر ده‌ها هزار چاه عمیق در اطراف دریاچه ارومیه یکی از علت‌های اصلی کاهش سطح آب این دریاچه شده و روز به روز به تشنگی این زیست بوم طبیعی بیش از پیش می افزاید زیرا تقریبا همه آب راه های حیاتی و زیر زمینی منتهی به دریاچه ارومیه به علت افزایش حفاری های غیر مجاز و برداشت از سفره های آب های زیر زمینی در حال خشکیدن است حتی بیشتر این سفره ها کاملا خشک شده اند، آبهایی که تقریبا همگی سر از مزارع کشاورزی غرقابی در می‌آروند.
رئیس انجمن زمین‌شناسی ایران یادآوری کرد: نمی‌شود در همه موارد کشاورزان را متهم کرد بلکه هم اکنون روش‌های مدرن آبیاری برای جایگزینی به شیوه سنتی غرقابی وجود دارد که علاوه بر صرفه‌جویی مصرف آب مشکل خالی شدن سفره‌های زیر زمینی را برطرف می‌کند اما این مسئله باید از طریق آموزش و حتی اختصاص وام‌های ویژه به کشاورزان به عنوان یک مسیر راهگشا مورد توجه قرار گیرد اما مسلما تا وقتی که قیمت آب کشاورزی واقعی نشود افزایش نگران کننده شمار فروچالهها ادامه دارد از سوی دیگر بعد از برداشت مداوم از یک سفره آبی زیر زمینی باید 4 الی 5 سال این سفره مسکوت بماند تا از طریق آب باران و افزایش سطحی بارش‌ها لایه‌ها و حفره‌های خالی پر شود.
