به گزارش آی تابناک : نظر به اهمیت موضوع و گذشت یکسال از وعدههای قبلی محمود واعظی، وزیر پیشین ارتباطات، تلاش کردیم تا به بررسی بیشتر سرنوشت این پروژه ملی بپردازیم. اگرچه شرکت ایرنیاننت بهعنوان مجری این پروژه امکان پاسخگویی و ارایه اطلاعات بیشتر را نداشت، بنابراين از طرق دیگر به بررسی ماجرا پرداختیم.
اپراتور فيبر نوري یا اپراتور چهارم، پنج سالي ميشود که قرار است فيبر نوري در کشور ايجاد کند و البته با مشکلاتي که در اين سالها پیش آمده همچنان موفق به انجام اين کار نشده است.
18 ارديبهشتماه سال جاری بود که شرکت ايرانياننت و MTN با حضور محمود واعظي، وزير وقت ارتباطات، پشت درهاي بسته توافقنامهاي امضا کردند که بهنظر ميرسيد نقطه پاياني اين شرکت براي غلبه بر چالشهاي مالي و فني پيش رويش باشد. اگرچه شائبه تبلیغاتی و انتخاباتی بودن امضای این توافقنامه را در همان زمان نیز مطرح کردیم، لیکن ظاهرا تغییر کابينه و تغيير سياستها از يکسو و گران شدن ناگهاني دلار از سوي ديگر، سرنوشت اپراتور فیبرنوری را وارد دوره دیگری از سکوت و سکون کرده است.
آنطور که محمود واعظی گفته بود، بهموجب توافقنامه ايرانياننت و MTN قرار بود 750 ميليون دلار سرمايهگذاري مستقيم و غيرمستقيم براي ايجاد شبکه فيبر نوري طي چهار سال در هشت کلانشهر صورت گیرد. اگرچه واعظي در دوره وزارتش هر از گاهی سرنوشت اين پروژه را پيگيري ميکرد، اما با اين وجود بهنظر ميرسد اين توافقنامه با تغییرات در کابینه و وزارت ارتباطات شکل دیگری به خود گرفته است.
محمدجواد آذری جهرمي پس از انتصاب بهعنوان وزیر ارتباطات، تا کنون سخنی درباره پروژه اپراتور چهارم و سرنوشت آن نگفته است. برگزار نشدن جلسه یا خبری از حضور مدیران و سهامداران شرکت ایرانیاننت با وزیر ارتباطات و همچنین عدم ارایه گزارشی از سرنوشت اپراتور فیبر نوری در ایام دهه فجر در گزارشهای مرسوم وزارت ارتباطات (با وجود یک افتتاحیه در کرج از سوی شرکت ایرانیاننت)، از دیگر مواردی است که شایعات و زمزمههای تغییر رویکردها و برنامههای وزیر جدید ارتباطات به این پروژه را تقویت میکند.
فارغ از نامشخصبودن رویکرد وزیر ارتباطات به اپراتور فیبر نوری بهنظر میرسد توافق اولیه ایرانیاننت و MTN نیز دستخوش چالشهایی شده است که نوسان و گرانی نرخ دلار یکی از مهمترین و محتملترین این چالشها محسوب میشود.
اگرچه دوره بازگشت سرمایه در این پروژه سنگین، چیزی حدود 10 سال تخمین زده میشود که همین موضوع جذابیت لازم برای سرمایهگذاران را کاهش داده و حاضر به پذیرش ریسکهای احتمالی نیز نیستند.
از اینرو شنیده میشود که شرکت MTN آفریقای جنوبی نیز اگرچه موافقت اولیه خود برای سرمایهگذاری در این پروژه را اعلام کرده، اما اکنون تضمينهاي بیشتر و جدیدی برای ورود به این پروژه خواسته است؛ موضوعی که در صورت صحت، نیازمند مجوز و دریافت تاییدهای لازم از سوی دولت و مشخصا وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است.
تاريخچه شرکت ايرانياننت
شايد بد نباشد بار ديگر به ترکيب سهامداران ايرانياننت توجه کنيم. شرکت ارتباطات زيرساخت به نمايندگي از وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و دولت در حال حاضر 20 درصد سهام شرکت ايرنياننت را در اختيار دارد. شرکتهاي گسترش الکترونيک سينا، گسترش الکترونيک مبينايران، فناوران توسعه ارتباطات پايوران و صندوق بازنشستگان کارکنان صنعت نفت نيز صاحب 80 درصد باقيمانده سهام اين شرکت هستند.
در اين ميان شرکت گسترش الکترونيک سينا، هلدينگ تخصصي فاواي بنياد مستضعفان انقلاب اسلامي است. شرکت گسترش الکترونيک مبينايران نيز خود يکي از سهامداران شرکت مخابرات ايران است و صندوق بازنشستگان کارکنان صنعت نفت هم از سال 79 توسط شرکت نفت راهاندازي شده است. به اين ترتيب بايد گفت اگرچه شرکت ايرانياننت شايد روي کاغذ يک شرکت نيمهخصوصي قلمداد شود، اما با توجه به سهامداران آن در بهترين حالت يک شرکت نيمهدولتي- نيمهخصولتي محسوب ميشود.
اپراتور چهارم يا همان ايرانياننت با هدف پيادهسازي و بهرهبرداري از شبکه فيبر نوري، فعاليت خود را از ديماه سال 1391 آغاز کرده است.
در همان ابتداي امر قرار شد ايرانياننت پيادهسازي شبکه فيبرنوري در کشور را آغاز کرده و در فاز اول هفت شهر تهران، مشهد، شيراز، اصفهان، تبريز، کرج و قم به شبکه فيبر نوري مجهز شوند که البته فاز اول محقق نشد.
در ابتداي امر تاکيد مجريان پروژه بر اين بود که زيرساختهاي ساختهشده توسط نهادهاي نظامی، انتظامی و دولتي را که بهصورت اختصاصي کشيده شده به يکديگر متصل کند تا هزينههاي انجام پروژه را کاهش داده و در زمان کوتاهتري به نتيجه برسد. بهزودي اما مخالفت نهادهاي مذکور و حتي شرکتهايي مانند راهآهن با بهاشتراکگذاشتن زيرساختهايشان به دلايل امنيتي باعث شد تا در عمل امکان استفاده از زيرساختهاي موجود منتفي شود.
باتوجه به هزينههاي هنگفت ايجاد زيرساخت فيبرنوري در سراسر کشوري پهناور همچون ايران بهترين تصميم براي ايجاد زيرساخت فيبرنوري در کشور استفاده از سرمايهگذار توانمند خارجي بهنظر ميرسيد که با توان مالي و فني بالا بتواند اجراي اين پروژه را تضمين کند. در نهايت اواخر وزارت محمود واعظي در وزارت ارتباطات با حمايت اين وزارتخانه ايرانياننت موفق شد با MTN بهعنوان يک سرمايهگذار خارجي به توافق برسد و در ازاي واگذار کردن 49 درصد سهام خود به اين سرمايهگذار خارجي، اولين گام موثر براي ايجاد زيرساخت فيبر نوري در کشور برداشته شود.
نقش تعيينکننده وزير ارتباطات
وزير ارتباطات با وجود آنکه از روز انتصاب تا کنون با تعداد زيادي از اتحاديهها و اصناف ديدار، برنامه و نشست داشته است، اما بر اساس خروجي رسانهها و خبرگزاريها تاکنون هيچ ديداري با سهامداران ايرانياننت نداشته است و حتي در ايام دهه فجر که افتتاح پروژه کرج ايرنياننت برگزار شد خبري از حضور وزير ارتباطات نبود.
باتوجه به اختياراتی که وزير ارتباطات در اين پروژه دارد، در مقطع کنوني تعيين سرنوشت تحقق سرمايهگذاري خارجي در اپراتور چهارم در دستان وزير ارتباطات است.
اين موضوع را هم نبايد فراموش کرد که شرکت ايرانياننت تقريبا از ابتداي سال جاري در سکوت خبري بسر ميبرد که همين امر بهشکلي گوياي نوعي بلاتکليفي اين شرکت در خصوص پروژه فيبر نوري کشور است.
منبع : آی سی تی نیوز